Czy po stażu z urzędu pracy można iść na kolejny? Zasady i ograniczenia

Analiza obowiązujących przepisów prawa pracy jednoznacznie potwierdza, że osoby bezrobotne mogą odbywać więcej niż jeden staż z urzędu pracy, jednak korzystanie z tej możliwości podlega ścisłym regulacjom prawnym i proceduralnym ograniczeniom. Wprowadzone od 1 czerwca 2025 roku nowe przepisy ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia znacząco zmieniły dotychczasowe zasady, ustanawiając jednolite reguły dla wszystkich bezrobotnych oraz kompleksowy system ograniczeń czasowych. Kluczowe ograniczenie to zakaz odbywania stażu u tego samego organizatora przez 24 miesiące od zakończenia poprzedniego zatrudnienia, przy limicie 24 miesięcy staży w ciągu 10 lat. System wymaga strategicznego planowania swojej ścieżki zawodowej i preferuje staże na różnych stanowiskach lub w różnych branżach.

Podstawowe założenia systemu staży

Staż z urzędu pracy jest jednym z kluczowych instrumentów aktywnej polityki rynku pracy. Jego celem jest umożliwienie osobom bezrobotnym zdobycia praktycznego doświadczenia zawodowego i rozwój umiejętności niezbędnych do skutecznego funkcjonowania na rynku pracy. Instytucja stażu opiera się na trójstronnej umowie między starostą, organizatorem stażu i bezrobotnym.

Założenia systemu obejmują:

• budowanie praktycznych kompetencji zawodowych,
• indywidualne dopasowanie programów stażowych,
• weryfikację dopasowania aspiracji zawodowych osób bezrobotnych do realnych potrzeb rynku pracy,
• eliminowanie nadużyć przez pracodawców poprzez limity i kontrolę,
• tworzenie elastycznych ścieżek rozwoju w różnych branżach.

Praktyczne doświadczenie zawodowe to kluczowy element integracji społeczno-zawodowej osób bezrobotnych.

Aktualne regulacje prawne dotyczące kolejnych staży

Nowa ustawa z 1 czerwca 2025 roku wprowadziła jednolite zasady dla wszystkich osób bezrobotnych i ograniczyła czas trwania staży:

• czas trwania standardowego stażu: od 3 do 6 miesięcy,
• staż zakończony formalnym potwierdzeniem kwalifikacji: do 12 miesięcy,
• stażysta nie może wrócić do tego samego organizatora przez 24 miesiące od poprzedniej współpracy,
• maksymalny łączny czas stażu u jednego organizatora: 12 miesięcy,
• limit 24 miesięcy wszystkich staży w ciągu 10 lat.

Wprowadzono także wyższe stypendium stażowe – 160% zasiłku dla bezrobotnych oraz prawo do 50% stypendium za okres niezdolności do pracy.

Ograniczenia czasowe i proceduralne

W celu transparentności i efektywności działań ustawodawca przewidział liczne ograniczenia:

• 24-miesięczny zakaz powrotu do tego samego organizatora po stażu lub innej formie zatrudnienia,
• suma wszystkich staży u jednego organizatora nie może przekroczyć 12 miesięcy,
• 24-miesięczny limit globalny odbywania staży przez 10 lat niezależnie od organizatora,
• każdy kolejny staż musi mieć uzasadnienie merytoryczne, związane z potrzebą rozwoju lub zmianą kwalifikacji,
• możliwość wprowadzenia kilkumiesięcznych okresów karencyjnych pomiędzy stażami.

Urząd pracy może wymagać dokumentów poświadczających aktywne poszukiwanie zatrudnienia pomiędzy stażami oraz ocenia progres zawodowy osoby ubiegającej się o kolejne skierowanie.

Warunki i kryteria przyznawania kolejnych staży

Przyznanie kolejnego stażu uzależnione jest od spełnienia kilku wymogów:

• przedstawienia przekonującego uzasadnienia potrzeby ponownego stażu – powinno ono być powiązane z rozwojem zawodowym, przebranżowieniem lub zmianą stanowiska,
• kolejny staż preferencyjnie dotyczy innej branży niż poprzednie doświadczenia – promowane jest uzupełnianie nowych kompetencji,
• analiza dostępności środków na staże przez urząd pracy,
• ocena aktywności w poszukiwaniu zatrudnienia,
• analiza efektywności poprzednich staży,
• możliwość wymagania dokumentów potwierdzających działania na rynku pracy.

Najważniejsze zmiany po reformie rynku pracy z 2025 roku

Porównując nowe regulacje do poprzedniego systemu, pojawiły się istotne nowości:

• ujednolicenie zasad dla wszystkich bezrobotnych – rezygnacja z kryterium wieku,
• elastyczne podejście do czasu stażu – możliwość nawet 12-miesięcznych staży przy zdobyciu formalnych kwalifikacji,
• wprowadzenie zdalnej oraz hybrydowej formy odbywania stażu,
• znaczące podniesienie stypendium stażowego oraz dodatki za nabycie kwalifikacji,
• obowiązek finansowania badań lekarskich przez organizatora.

Procedury aplikacyjne dla kolejnych staży

Proces aplikowania na kolejny staż obejmuje kilka etapów:

1. potwierdzenie ważności statusu osoby bezrobotnej,
2. przygotowanie szczegółowego uzasadnienia potrzeby odbycia stażu i planu rozwoju zawodowego,
3. znalezienie organizatora gotowego do przyjęcia stażysty,
4. złożenie kompletnej dokumentacji w urzędzie pracy,
5. oczekiwanie na decyzję, która może obejmować dodatkową rozmowę z doradcą zawodowym,
6. kontrola spełnienia wszystkich limitów czasowych.

Porównanie: pierwszy staż a kolejne staże

Poniżej przedstawiamy kluczowe różnice między pierwszym stażem z urzędu pracy a kolejnymi:

Aspekt	Pierwszy staż	Kolejny staż
Priorytet w naborze	Pierwszeństwo w aplikacji	Niższy priorytet, dłuższy czas oczekiwania
Skomplikowanie wniosków	Podstawowe dokumenty	Szczegółowe uzasadnienie, dowody aktywności na rynku pracy
Wsparcie doradcze	Intensywne	Ograniczone (zakłada się większą samodzielność)
Wysokość stypendium	160% zasiłku	160% zasiłku
Oczekiwania organizatora	Niższe	Wyższe (większa samodzielność i doświadczenie)

Praktyczne strategie maksymalizacji korzyści z systemu staży

Aby efektywnie wykorzystać dostępne możliwości, warto wdrożyć następujące podejście:

• dywersyfikacja staży pod kątem branż, stanowisk i organizatorów,
• maksymalne budowanie sieci kontaktów zawodowych oraz zbieranie pozytywnych opinii od przełożonych,
• wybieranie staży potwierdzanych formalnie przez instytucję z uprawnieniami,
• systematyczne dokumentowanie postępów i osiągnięć,
• dostosowywanie do trendów na rynku pracy i wybieranie branż z wysokim popytem na pracowników,
• aktywny udział w szkoleniach, wydarzeniach branżowych i rekrutacjach podczas stażu.

Strategiczne podejście oraz ciągła aktywność zawodowa maksymalizują szansę na znalezienie zatrudnienia po zakończeniu ścieżki stażowej.

Wpływ nowych regulacji na praktykę odbywania staży

Nowe prawo zmuszają osoby bezrobotne do bardzo rozważnego korzystania z systemu staży. Wprowadzenie limitów oraz ujednolicenie zasad otwiera większe możliwości dla osób 30+ oraz promuje dłuższe i bardziej formalne programy stażowe. Zwiększone stypendium oraz możliwość pracy zdalnej podnoszą atrakcyjność tej formy aktywizacji, ale też konkurencję.

Najważniejsze zmiany praktyczne to:

• sztywny 24-miesięczny limit staży w ciągu 10 lat,
• ujednolicenie czasu trwania staży dla wszystkich grup wiekowych,
• otwarcie na formy zdalne lub hybrydowe,
• wzrost znaczenia formalnego potwierdzania zdobytych kwalifikacji,
• przeniesienie kosztów badań lekarskich na organizatorów.

Osoby ubiegające się o kolejne staże muszą liczyć się z większą selekcją ze strony organizatorów i koniecznością wykazania własnej aktywności.

Rekomendacje dla osób planujących kolejne staże

Kluczowe wskazówki dla osób planujących wielokrotne korzystanie z systemu stażowego:

• traktuj każdy staż jako część długofalowej strategii zawodowej;
• wybieraj różne branże oraz organizatorów dla kolejnych staży, co zwiększa szanse na rozwój i spełnienie limitów;
• dokumentuj efekty pracy i zdobyte umiejętności;
• postaw na staże kończące się formalnym potwierdzeniem kwalifikacji, co daje dodatkowe wsparcie finansowe i punktuje u pracodawców;
• wykazuj się ciągłą aktywnością na rynku pracy i aplikuj o pracę równolegle do korzystania ze staży.

System stażowy to narzędzie pozwalające na wejście lub powrót na rynek pracy, jednak jego skuteczność zależy od strategicznego wykorzystania wszystkich szans i aktywnej postawy.